NVIDIA ve AMD, daha güçlü AI çipleriyle Çin’e dönüş yaptı

ABD’li çip üreticileri için Çin pazarı yeniden hareketlenmiş durumda. NVIDIA ve AMD, bu kez çok daha agresif ve güçlü yapay zekâ çözümleriyle Çin’e geri dönerken, önceki dönemlerden farklı olarak oyunun kuralları ciddi biçimde değişmiş görünüyor.

Artık NVIDIA’nın Hopper H200 AI çiplerini Çin’e yönlendirdiğine dair haberler sektörde sıradan hâle gelmiş durumda. Ancak dikkat çeken bir diğer gelişme de AMD cephesinde yaşanan kırılma. Bu konuya birazdan daha ayrıntılı değineceğiz. 2025’in ilk çeyreklerinde ABD’li çip üreticileri, artan jeopolitik gerilimler ve buna bağlı politika değişiklikleri nedeniyle Çin’e satış konusunda büyük zorluklar yaşamıştı. Bu süreç, NVIDIA ve AMD gibi firmaların Çin operasyonlarını neredeyse tamamen durma noktasına getirdi.

Durum o kadar ciddiydi ki, NVIDIA CEO’su Jensen Huang, şirketin Çin’deki pazar payının “sıfır seviyesine” düştüğünü açıkça dile getirmiş, bölgedeki iş hacminin fiilen çöktüğünü kabul etmişti.

NVIDIA ve AMD’nin Çin Açılımı: Lobi Faaliyetleri ve Mimari Uyarlamaların Bileşimi

Yapay zekâ çip üreticilerinin Çin’deki varlığı, büyük ölçüde siyasi kararlar ve düzenleyici baskılar tarafından şekillendiriliyor. Bu nedenle NVIDIA ve AMD, ürünlerini pazara sunabilmek için ABD yönetimiyle sürekli temas hâlinde çalışmak zorunda kaldı. Çip mimarilerinin, yürürlükteki ihracat kısıtlamalarına ve teknik sınırlamalara uygun hâle getirilmesi bu sürecin temel unsurlarından biri oldu.

Ağustos ayında yaşanan gelişmeler ise bu dengede önemli bir kırılma yarattı. ABD Başkanı Donald Trump, hükümetin Çin’e gönderilen AMD ve NVIDIA çip sevkiyatlarından %15 pay alacağını açıklayarak, bazı kısıtlamaların fiilen esnetilmesine kapı araladı. Bu karar, NVIDIA Hopper H20 ve AMD Instinct MI308 gibi yapay zekâ hızlandırıcılarının Çin pazarında yeniden satılabilmesini mümkün kıldı.

Her ne kadar NVIDIA ve AMD, Çin’e geri dönmüş olsa da, bu dönüş önceki dönemlere kıyasla çok daha sıkı düzenleyici denetimler, mimari sınırlamalar ve siyasi belirsizliklerle çevrili durumda. ABD’li üreticiler için Çin pazarı yeniden erişilebilir hâle gelmiş olsa bile, artık bu pazar yüksek riskli ve ince dengeler üzerine kurulu bir alan olmaya devam ediyor.

Ancak gelişmeler beklenildiği gibi ilerlemedi. Pekin yönetimi, NVIDIA’nın H20 yapay zekâ hızlandırıcılarına karşı açık bir direnç gösterdi ve bu çiplerin olası bir güvenlik arka kapısı (backdoor) içerip içermediğini belirlemek amacıyla düzenleyici bir soruşturma başlattı. Bununla da yetinmeyen Çin, “ulusal politika” kapsamında yerli yapay zekâ devlerini Huawei, Cambricon ve BirenTech gibi yerli üreticilerin çiplerini kullanmaya yönlendirdi.

Bu yaklaşım, NVIDIA ve AMD’nin Çin’e yeniden giriş ihtimalini ciddi biçimde zayıflattı. Sürecin geldiği noktayı NVIDIA CEO’su Jensen Huang şu sözlerle özetledi:

“Şu anda Çin’den %100 çıkmış durumdayız. Yani Çin bizim için %0. %95 pazar payından %0’a düştük. Bunun iyi bir fikir olduğunu düşünen bir politika yapıcı hayal edemiyorum. Tüm projeksiyonlarımızda Çin’i sıfır kabul ediyoruz. Eğer Çin’de bir şey olursa, bu ancak bir bonus olur.”

Bu süreçte Çin, yapay zekâ alanında ilerlemesini durdurmak bir yana, ivmesini daha da artırdı. Özellikle Huawei’nin, tamamen yerli bileşenlere dayalı agresif çip yol haritaları açıklaması, küresel yapay zekâ endüstrisinde ciddi bir tartışma başlattı. Pekin’in ABD’ye karşı hızla mesafe kapattığına dair endişeler artarken, Jensen Huang’ın Çin’in artık ABD’nin sadece “nanosecond’lar” gerisinde olduğunu söylemesi bu kaygıları daha da güçlendirdi.

Bu açıklamalar, birkaç hafta önce NVIDIA ve AMD açısından yeni bir düzenleyici kırılmanın da önünü açtı. Aralık ayının ikinci haftasında ABD Başkanı Donald Trump, NVIDIA’nın Hopper H200 AI çiplerini Çin’e satmasına izin verileceğini, ancak bu satışların %25 vergiye tabi olacağını duyurdu. Bu oran, daha önce H20 için uygulanan vergiden daha yüksek.

Söz konusu karar, NVIDIA açısından iki yönlü bir tablo ortaya koydu. Bir yandan şirket, Çin pazarına bu kez çok daha güçlü bir ürünle geri dönme fırsatı yakaladı. Öte yandan ise artan vergi yükü, tedarik zinciri karmaşıklıkları ve ek maliyetler, bu dönüşü operasyonel açıdan daha zorlu hâle getirdi. Onay, umut verici olduğu kadar NVIDIA için yeni riskleri de beraberinde getirmiş durumda.

H200 ve Instinct MI308 yapay zekâ çiplerinin Çin pazarındaki uzun vadeli etkilerine ilerleyen bölümlerde daha ayrıntılı şekilde değineceğiz. Ancak bu aşamada öne çıkan temel nokta şu: NVIDIA ve AMD yeniden Çin sahnesine dönmüş durumda. AMD, MI308 hızlandırıcılarıyla henüz sınırlı bir pozisyonda olsa da, NVIDIA bu kez çok daha agresif bir seçenekle pazara girmeye hazırlanıyor. Daha önceki raporlara göre, H200’e yönelik ilginin bu denli yüksek olmasının temel nedeni de bu.

NVIDIA’nın H200 Sevkiyatları Şubat Ortasında Başlıyor

Reuters tarafından paylaşılan bilgilere göre, NVIDIA’nın H200 AI çiplerinin Çin’e sevkiyatının Şubat ayı ortasında başlaması bekleniyor. Bu sürecin, H200 satışları için yapılan lisans başvurularının “kapsamlı bir incelemeden” geçirilmesinin ardından ilerlediği belirtiliyor. İnceleme süreci, aynı zamanda bu çiplerin hangi son kullanıcılara gideceğine dair daha net bir tablo ortaya koyacak.

İlk sevkiyat dalgasında 40.000 ila 80.000 adet H200 AI çipinin Çin’e gönderilebileceği tahmin ediliyor. NVIDIA’nın, Çinli müşterilerden gelen yoğun talebi karşılayabilmek adına üretim kapasitesini artırmayı planladığı da aktarılan bilgiler arasında.

H200 her ne kadar birkaç yıllık bir mimariye dayansa da, Çin pazarında hâlâ son derece yüksek talep görüyor. Bunun temel nedeni, Çin’in yerli yapay zekâ çipleriyle öncü (frontier) modelleri eğitme konusunda yaşadığı zorluklar. NVIDIA’nın yazılım ve donanımı kapsayan entegre teknoloji yığını, büyük ölçekli model eğitimi söz konusu olduğunda hâlen tartışmasız bir tercih olarak öne çıkıyor.

AMD tarafında da dikkat çekici bir gelişme söz konusu. MLex tarafından yayımlanan bir rapora göre AMD, Çinli teknoloji devi Alibaba’ya yaklaşık 50.000 adet Instinct MI308 AI çipi tedarik etmeyi planlıyor. Bu sipariş, ihracat kontrolleri öncesi dönemde bile AMD’nin Çin için aldığı en büyük siparişlerden biri olarak değerlendiriliyor.

Bu tablo, Çin’in mevcut kısıtlamalara rağmen mümkün olan en yüksek hesaplama gücünü toplamaya çalıştığını açık biçimde ortaya koyuyor. NVIDIA ve AMD’nin yeniden Çin pazarına girmesi, yalnızca ticari bir dönüş değil; aynı zamanda küresel yapay zekâ rekabetinin yeni bir evreye geçtiğinin de güçlü bir göstergesi olarak yorumlanıyor.

Düzenleyici sürecin tamamlanmasının ardından ABD’li çip üreticileri için Çin yapay zekâ pazarının nasıl şekilleneceği yakından izlenecek. Zira uzun süredir kapalı olan kapıların, en azından kısmen, yeniden açıldığı görülüyor. Bu durum, özellikle Çin’den gelen milyarlarca dolarlık potansiyel talebi uzun süre boyunca gelir kalemlerinin dışında tutmak zorunda kalan NVIDIA açısından önemli bir gelişme.

H200 yapay zekâ hızlandırıcısına verilen onay ve bu çipe yönelik güçlü talep, NVIDIA için geçici de olsa bir rahatlama anlamına geliyor. Ancak bu dönüşün ne kadar sürdürülebilir olacağı, yalnızca ticari taleple değil; ABD–Çin arasındaki düzenleyici denge, siyasi kararlar ve yeni kısıtlamalar ile de doğrudan bağlantılı olacak. Çin pazarı yeniden erişilebilir hâle gelmiş olsa da, bu pazarın artık eski alışkanlıklarla yönetilemeyeceği açıkça görülüyor.

Kaynak: wccftech.com